Bạn đã bao giờ tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến sang chấn tâm lý?

Cuộc sống có những khoảnh khắc vui vẻ, hạnh phúc… Nhưng cũng có những thời điểm đầy đau thương và mất mát. Ai cũng có một giới hạn chịu đựng. Có người trải qua một cú sốc lớn, có người lại chịu đựng những tổn thương âm thầm kéo dài. Nhưng điểm chung là nỗi đau ấy vẫn ở đó, vẫn đè nặng lên trái tim. Đặc biệt, vẫn khiến tâm trí đôi khi lạc lối giữa những hoang mang và sợ hãi.

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến có thể dẫn đến sang chấn tâm lý, khiến một người rơi vào trạng thái mất phương hướng, lo âu. Hoặc thậm chí đánh mất niềm tin vào chính mình.

1. Biến cố đột ngột và đau thương

Có những khoảnh khắc chỉ diễn ra trong chớp mắt, nhưng để lại dấu vết trong tâm trí cả đời.

– Mất người thân đột ngột – Sự ra đi bất ngờ của người mình yêu thương có thể khiến một người chìm trong đau buồn. Thậm chí mất phương hướng.

– Tai nạn nghiêm trọng – Chứng kiến hoặc trải qua một vụ tai nạn lớn có thể tạo ra nỗi sợ hãi kéo dài.

– Thiên tai, chiến tranh – Mất mát tài sản, rời xa quê hương hay phải đối mặt với sự sống và cái chết có thể để lại tổn thương tâm lý sâu sắc.

– Chẩn đoán bệnh hiểm nghèo – Biết rằng mình hoặc người thân mắc bệnh nghiêm trọng có thể khiến tâm lý suy sụp, mất động lực sống.

Những biến cố này có thể khiến một người bị sốc. Khiến chúng ta rơi vào trạng thái hoảng loạn, mất niềm tin vào cuộc sống. Đặc biệt, dẫn đến trầm cảm, lo âu kéo dài.

2. Bạo lực và lạm dụng kéo dài

Không chỉ những sự kiện đột ngột, mà những tổn thương kéo dài theo năm tháng cũng có thể gây sang chấn tâm lý.

– Bạo lực gia đình – Lớn lên trong môi trường bạo lực, chứng kiến hoặc bị hành hung thường xuyên có thể khiến một người luôn cảm thấy bất an, sợ hãi.

– Lạm dụng thể chất, tinh thần, tình dục – Những trải nghiệm này không chỉ gây tổn thương tức thì mà còn để lại vết sẹo tâm lý khó chữa lành. Ảnh hưởng đến lòng tự trọng và cảm giác an toàn của một người.

– Bắt nạt học đường, bắt nạt nơi làm việc – Liên tục bị trêu chọc, hạ thấp, hoặc cô lập có thể làm suy giảm sự tự tin, dẫn đến lo âu xã hội hoặc trầm cảm.

Những tổn thương này có thể khiến một người mất đi cảm giác an toàn, sống trong nỗi sợ hãi và luôn cảnh giác ngay cả khi nguy hiểm đã qua đi.

3. Áp lực tâm lý quá lớn trong thời gian dài

Không phải ai cũng bị sang chấn vì một biến cố lớn. Đôi khi sự căng thẳng kéo dài mà không có lối thoát cũng có thể tạo ra tổn thương tâm lý.

– Áp lực học hành, công việc – Những kỳ vọng quá cao, nỗi sợ thất bại. Hoặc áp lực phải hoàn hảo có thể khiến một người mất dần động lực, luôn cảm thấy mệt mỏi và tự trách bản thân.

– Mâu thuẫn gia đình – Xung đột giữa cha mẹ và con cái, vợ chồng ly hôn. Hoặc những bất hòa kéo dài trong gia đình có thể ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần.

– Gánh nặng tài chính – Việc phải gồng gánh trách nhiệm kinh tế, nợ nần hoặc mất việc có thể tạo ra sự bất an và căng thẳng kéo dài.

Bị phản bội, mất niềm tin – Bị lừa dối trong tình yêu, hôn nhân hoặc tình bạn có thể gây ra cảm giác hụt hẫng, mất lòng tin vào con người. Thậm chí mất phương hướng sống.

Những áp lực này có thể không bùng nổ ngay lập tức, nhưng theo thời gian. Chúng tích tụ và khiến một người kiệt sức về tinh thần, rơi vào trạng thái suy sụp.

4. Trải nghiệm tuổi thơ tiêu cực

Những gì một người trải qua trong những năm đầu đời có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý khi trưởng thành.

– Thiếu thốn tình cảm, bị bỏ rơi – Trẻ lớn lên mà không có sự quan tâm, yêu thương của cha mẹ có thể cảm thấy tự ti, thiếu giá trị và luôn sợ bị từ chối.

– Lớn lên trong môi trường bạo lực, nghiện ngập – Trẻ em sống trong gia đình có cha mẹ nghiện rượu, ma túy hoặc thường xuyên bạo lực có thể phát triển những cơ chế phòng vệ tiêu cực, dễ bị rối loạn lo âu hoặc trầm cảm sau này.

– Bị so sánh, chỉ trích liên tục – Khi một đứa trẻ luôn bị nói rằng mình không đủ giỏi, không đủ tốt, chúng có thể lớn lên với tâm lý mặc cảm, thiếu tự tin, và luôn sợ hãi trước những thất bại.

Những tổn thương trong thời thơ ấu có thể không thể hiện ngay lập tức, nhưng chúng sẽ theo một người suốt đời, ảnh hưởng đến cách họ nhìn nhận bản thân, người khác và thế giới xung quanh.

Có những nỗi đau không thể xóa đi ngay lập tức, nhưng chúng có thể được giảm đi dần dần – bằng sự thấu hiểu, bằng yêu thương, bằng sự hỗ trợ từ những người xung quanh.

Hãy lên tiếng!

Nếu bạn hoặc ai đó đang trải qua những tổn thương này, đừng im lặng. Hãy tìm kiếm sự giúp đỡ. Hãy cho mình cơ hội vì bạn xứng đáng có một cuộc sống bình yên hơn.

Đánh giá trị liệu tại BrainCare

Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia tâm lý, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm đánh giá, tham vấn, trị liệu, chẩn đoán uy tín, mang đến lợi ích cho khách hàng.

BrainCare hướng tới trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ tinh thần tại Việt Nam, làm thay đổi thói quen và nhận thức của người Việt Nam trong việc chú trọng sức khỏe tinh thần và tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết. BrainCare “Vì cộng đồng hạnh phúc hơn từng phút giây”.